Borik Asit
Tanım
Borik asit, (borasis asit ya da ortoborik asit olarak da adlandırılır) borun zayıf bir asididir. Kimyasal formülü H3BO3 (ya da B(OH)3) şeklinde yazılır ve beyaz toz halinde suda çözünebilir formda bulunur. Borik asit kolemanit cevheri ile sülfürik asidin veya boraks ile bir mineral asidin reaksiyona girmesi ile elde edilir. Kolemanitin (Ca2B6O11.5H2O) sülfürik asit (H2SO4) çözeltisinde tepkimesi sonucu borik asit (H3BO3) ve jips (CaSO4.2H2O) oluşmaktadır. Jips kristalleri çökertilir, borik asitin ise kristallendirme işlemi ile üretimi sağlanır.
Özellikleri
- Borik asit, zayıf bir asittir ve su içerisinde hafifçe asidik özellik gösterir.
- Suda iyi çözünür ve çözeltisi hafif asidik bir pH’ya sahiptir.
- Borik asit, sıcaklık arttıkça daha iyi çözünür.
- Hafif bir kokusu vardır.
- Yanıcı değildir ve oksitleyici özellik göstermez.
Fiziksel ve Kimyasal Özellikler
- Erime Noktası: 171°C
- Kaynama Noktası: 300°C
- Yoğunluk: 1.435 g/cm³
- Çözünürlük: Suda iyi çözünür.
- pH: Borik asit, sulu çözeltisinde hafif asidik bir pH’ya sahiptir.
- Çözünürlük: 4.72 g/100 mL (20 °C)
- H3BO3: %99,9
- Molekül ağırlığı: 61,83 g/mol
Kullanım Alanları
- Cam: Borik asit özel tip camların (fırın camları, laboratuvar cam malzemeleri vb.) ve cam elyafı üretiminde kullanılmaktadır. Cam üretiminde, devitrifikasyonu önler. Camın; ısıya, kimyasallara, mekanik etkilere karşı dayanım özelliklerini arttırır. Borik asit tek-filaman fiberglas (tekstil tipi cam elyafı) üretiminde kullanılmaktadır. TTCE’nin üretildiği diğer bir malzeme olan kolemanite göre yüksek ve tutarlı B2O3 seviyesi, refrakter mineral içeriğinin olmaması (Mg, Si, Al, Fe, St, S ve As gibi) ve düşük erime noktası borik asidi daha kullanışlı hale getirmektedir. Yalıtım ve güçlendirme fiberglaslarında viskoziteyi düşürerek fiberleşmeyi arttırır. Ayrıca kristallenme eğilimini düşürerek fiberlerin fiziksel ve neme karşı dayanımını arttırmaktadır.
- Seramik: Borik asit, seramiklerde bağlayıcı olarak kullanılmaktadır. Borik asidin ilavesi sonucunda, ergime ve yapışma daha düşük sıcaklıkta olmaktadır. Seramik ürünlerinin fiziksel darbeler karşısında kırılma ve çizilme direncini arttırmakta, kimyasal direnci güçlendirmektedir. Sır ve emaye kaplamalarında sodyumun istenmediği formülasyonlarda kullanılır. Ayrıca seramik yaş karo üretiminde sağlamlaştırıcı olarak kullanılır. Porselen çinilerinde vitrifikasyon sıcaklığını arttırarak yoğunlaştırma özelliklerini geliştirmektedir. Seramik ve porselen emaye frit üretiminde kullanılan malzemelerden biridir.
- Deterjan: Borik asit mikrop öldürücü ve ağartıcı olarak kullanılmaktadır. Sabun ve deterjanlara su yumuşatma ve mikrop öldürücü özelliğinden dolayı eklenebilmektedir. Yıkama süresini ve sıcaklığını düşürücü etki göstermektedir.
- Tarım: Bor, bitkiler için gerekli besin elementlerinden birisidir. Bitkilerin verim, çiçeklenme ve polen üretiminde ve tohum gelişiminde önemli bir rol oynar. Borik asit düşük bor içeriğine sahip topraklarda tek başına ya da standart gübreler ile beraber kullanılabilir. Tarımda bor gübresi olarak kullanılan disodyum oktaborat tetrahidratın üretiminde ve tarım ilacı yapımında kullanılmaktadır.
- Alev geciktirici: Borik asit yanmaya neden olan maddelerin tutuşma derecesini azaltmak için kullanılan borat bazlı alev geciktiricilerin temel formudur. Son yıllarda reçine bazlı ahşap kompozit levhalara alev geciktirici özellik kazandırmasından, kereste ve katı ahşap ürünlerde koruyucu madde olarak kullanılmasından dolayı önem kazanmaktadır. Disodyum oktaborat tetrahidratla birlikte ahşap kompozit malzemelerde, deniz, yat ve havacılık boyalarında alev geciktirici malzeme olarak kullanılabilmektedir. Isı veya korozyona karşı direnç oluşturmak için ateş tuğlalarına ve harçlara eklenmektedir.
- Nükleer enerji: Nükleer santrallerde nötron fisyon oluşum hızını düşürmek için nötron tutumu amacıyla kullanılmaktadır. Doğal bor %20 oranında 10B ve yaklaşık %80 oranında 11B içermektedir. 10B düşük enerjili nötronların tutulumu için yüksek kesit alanına sahiptir. Reaktör soğutucusuna daha fazla borik asit ekleyerek reaktörde dolaşımı gerçekleştirildiğinde nötronların fisyona uğrama olasılığı azalmaktadır. Dolayısı ile borik asit etkili bir şekilde reaktör içerisinde fisyon hızını kontrol eder. Bu yöntem Basınçlı Su Reaktörlerinde (pressurized water reactors) kullanılmaktadır. Borik asit ayrıca uranyum çubuklar içeren zayıf yakıt havuzlarında nötron çoğalımını kontrol altında tutmak için kullanılmaktadır.
- Ahşap koruma: Kuru ya da yaş ahşap yüzeylerde çürümeye karşı koruyucu ajan olarak borik asit kullanılmaktadır. Ahşap yüzeylere jel ve çözelti formunda da uygulanabilmektedir. Borat bileşenli koruma ajanları yosun, mantar, balçık gibi etkenlere karşı denizcilikte başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
- Tıp: Borik asit antiseptik olarak kullanılabilir. Borik asidin seyreltik çözeltileri göz yıkama solüsyonu olarak kullanılmaktadır. Seyreltik borik asit çözeltisi anti-bakteriyel ajan olarak kullanılmaktadır. Çözelti formunda dış-kulak iltihabı tedavisinde de kullanılmaktadır.
- Anti-bakteriyel ve temizlik amaçlı kullanım: Endüstride metal kaplama işlemlerinde korozyon önleyici ve anti-bakteriyel madde olarak kullanılır. Bor kaynaklı herbisit üretimi ve yapay gübre üretiminde kullanılır. Temizlik ürünlerinde ağartıcı ve oksitleyici kullanılan sodyum perborat yine borik asitten elde edilmektedir.
- Yağlama: Borik asidin kolloidal süspansiyonları petrolde ve bitkisel yağlara eklendiğinde seramik ve metal yüzeyler için iyi bir kayganlaştırıcı oluşturmakta ve sürtünme katsayısını önemli miktarda düşürmektedir.
- Farklı endüstriyel üretimler: Petrokimya endüstrisinde, Naylon 66 üretiminde hidrokarbonların oksidasyonunu katalizler ve hidroksil grupların daha ileri oksidasyonu ile alkollere dönüşüm verimini arttırır. Çelik, döküm, neodyum-demir-bor mıknatıslar ve amorf metallerin üretiminde kullanılan ferro-bor’un üretiminde kullanılır. Metalürjik uygulamalarda ergitme sıcaklığına olumlu etkide bulunarak, enerji tüketimini azaltır, çeliğin dayanıklılığının arttırılmasını sağlar, cüruf yapıcı olarak kullanıldığında akışkanlaştırıcı fonksiyonuna sahiptir. Çelik, cam, çimento ve alüminyum sektöründe mukavemete destek ve ekstra bağlanma sağlamaktadır. Kartonpiyer yapısına borik asitin katılması, kartonpiyer panoların kuvvetini arttırır, ağırlığını azaltır, panonun yüzeyinde kırışıklık oluşmasını önler. Sıvı formdaki çamaşır deterjanlarında enzim stabilizörü olarak rol almaktadır. Borik asit, kazein ve dekstrin bazlı nişasta içeren yapıştırıcıların üretiminde peptitleştirici olarak kullanılmaktadır.
Güvenlik ve Çevresel Etkileri
- Dikkatsiz kullanımı cildi ağır şekilde tahriş eder.
- Bu maddeyi yutmak ölümcüldür.
- Hamile bireyler borik asitten uzak durmalılardır.
- Göz çevresinde açık yara varsa borik asitli maddeler, ilaçlar kullanmayınız.
- Yemek tezgahı gibi yerlere kesinlikle dökülmemesi gerekir.
Uzman bir doktordan tavsiye almadan bu maddeyi kesinlikle kullanmayın. Kullanım sırasında her hangi bir görmede bulanıklık ve kızarıklık olursa derhal doktorunuza danışın. Aynı şekilde yanlışlıkla yutulursa hemen gargara yaparak tedbir alıp doktorunuza danışın.
Borik asit, cilt, göz ve solunum yolu tahrişine neden olabilir. Doğru kullanım ve kişisel koruyucu ekipmanların kullanılması önemlidir. |
Uzun süreli maruziyet ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. |
Çevresel etkileri nedeniyle atık yönetimi ve geri dönüşüm önlemleri alınmalıdır. |
Ambalajlar
- 25 KG Çuvallarda
Sonuç
Turyap Kimya Şirketi olarak, kimyasal ürünlerin güvenli kullanımı ve çevre dostu uygulamaları teşvik ediyoruz. Kimya endüstrisine katkıda bulunmaktan gurur duyuyoruz ve müşterilerimize yüksek kaliteli ürünler sunmayı taahhüt ediyoruz. Daha fazla bilgi için bize ulaşın ve kimya ihtiyaçlarınıza uygun çözümler sunalım.